Hızır, bugün oldukça geniş bir coğrafyada dara düşenlerin, ezilenlerin, karda tipiye tutulanların, denizde boğulmak üzere olanların, işkence görenlerin, hastaların, fakirlerin, ?yetiş imdadıma ya Hızır? diyerek çağırdıkları ortak bir isimdir. Ölümsüz olduğu bilinir. Hızır; Alevilere göre, kimi zaman bir melek, kimi zaman kurtarıcı ve yaratıcıdır. Alevi kızılbaşlar misafiri Hızır?la, Hızır?ı da Hz. Ali ile özdeşleştirmişlerdir. Alevi Kızılbaşlar. Hızır, Nebî?dir, (yani peygamberdir) Hızır, Şâh-ı Merdan Ali?dir. Ya da Hz. Ali?nin insanlara anında yardımcı olması için gönderdiği yanıbaşımızdaki temsilcisidir. Hızır Kültü?nün izlerini Nuh Tufanı?nda, Tevrat?ta, Kur?an?da, Hz. Ali?ninkabrinin bulunduğu Necef?te, Hz. Hüseyin?in şehid olduğu Kerbelâ?da bulmak mümkündür. Yakın tarihimizde orta Asya?da Ahmet Yesevi?de, Anadolu?da da Hacı Bektaş Veli, Abdal Musa, Şah Kulu, Seyyit Battal Gazi, Hamza Baba, Pir Sultan Abdal ve Dersim?deki Düzgün Baba?da olduğu gibi Alevilerin ziyaret yerleri ve önderleri bünyeside yaşatıldığını biliyoruz. Bu arada Hızır inancının Dersim?den 400 yıl önce göç edenler aracılığıyla Arnavutluk?a oradan da Makedonya?nın Tetova kenti?nde bulunan Harbâti baba?ya kadar taşıdığını, gelenek ve görenekleriyle balkanlar?da yaşatılmakta olduğunu bilmekte fayda vardır. Türkiye?den 1960?lı yıllar?da işgücü olarak başta Almanya olmak üzere, Avrupa ülkelerine gönderilen Aleviler aracılığıyla Hızır?ın Avrupa?ya ve hâttâ Amerika?ya taşındığını da yaşamaktayız. Bugün Avrupa?da doğup büyümekte olan Alevi çocukları Hızır?ı yaşadıkları ülkenin dili ile anlatıyor ve yorumluyorlar. Artık ?Hızır bana yardım et? yerine ?Hızır hilft mir? demektedirler. Takdir edilir ki, ?Hızır? adı, somuttan soyuta geçildiğinde; koruyucu, kurtarıcı, yaratıcı, yardımcı kimliği nedeniyle; yarı insan, yarı melek, yarı peygamber simgesi olarak karşımıza çıkabiliyor. Hızır, toplumsal yaşamda adalet ve güvencenin de sembolü olmuştur. Haksızlığa uğrayanları ?Hızır belanı - cezanı - versin? dediklerini ve burada haksızlığa uğrayanların Hızır?a sığındıklarını görüyoruz. Hızır Anadolu insanı için her zaman doğru, çalışkan, her yerde hazır ? nazır, adaletli, yardımsever, dar günde imdada anında yetişen, Bilge, Ulu, Evliya veya Derviş?tir. Öte yandan Hızır?ın yaşadığı dönemle ilgili olarak çeşitli düşünceler bulunmaktadır. Ancak, Hızır?ın Hz. İbrahim döneminde yaşadığı Babil?den göç ettiği tezleri ile birlikte, Süleyman peygamber döneminde de yaşadığını iddia edenler bulunmaktadır. Ancak, üzerinde ciddiyetle durulan iddialardan biri de Hızır?ın Hz. Musa?dan çok önce, iran hükümdarı Efridûn döneminde yaşadığı ve Zü?l-Karneyn?in öncü kuvvetlerini yönettiğidir. Bir başka iddia ise, kitabın ileriki sayfalarında değineceğimiz ve Hızır?ın Hz. Musa döneminde yaşadığını anlatan bir görüşmedir. Hızır?a verilen değeri Fakir Ednâ şu sözlerle dile getirir: Çok günah işledim senin katında Eriş Şâh-ı Merdan sen imdad eyle Kul daralmayınca Hızır yetişmez Yetiş Hızır Nebî sen imdat eyle Türkiye?de ki Aleviler tarafından cemlerde seslendirilen beyitlerde, Hızır?ın bir başka adının da Behrûz olarak dile getirildiğigörülmektedir. Yine aynı beyitlerde adı Behrûz olan Hızır?ın Süryanice konuştuğu vurgulanmaktadır. Tanrı tarafından insanlara yardım etmek için görevlendirilmiştir. Kudüs?te oturduğuna inanılan Hızır, istediği anda istediği yerde görülebilir. Aşağıda Hızır? hem Şâh-ı Merdan Ali olarak gören, hem de diğer adının Behrûz ve dilinin de Süryanice olduğunu vurgulayan Şükrü Metin Baba?nın beş kıtadan oluşan bir nefesini aktararak, konuya açıklık getirmeye çalışacağız. Şâh-ı Merdan Ali Zulmet deryasını nur edip gelen Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir Gariban mazlumun halini bilen Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir Bir anda cevelan eder cihanı Kalbi saf olanın dest ü damanı Bir ismi Behrûz?dur lisanı Süryani Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir Merdi meydan eylemektir iyi er Gafil olma kardeş çerağın söner Her gördüğün Hızır bilmektir hüner Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir Ehl-i iman eyler ikrar sebatı Kendinde seyr eder sıfatı zatı Hızır ile içen Ab-ı Hayat?ı Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir Şükrü Metin baba bu demden içer Sâk-i kevser?le Sırât?ı geçer Hızır?ı ademde arayıp seçer Hızır-İlyas Şâh-ı Merdan Ali?dir
bılgılendırme ıcın teskekurler abıcım...bende bazı onemlı tarıhlerımızı eklemek ıstıyorum ALEVİLERİN 2009 YILI İÇİN İNANÇ TAKVİMİ 29.12.2008 Muharrem Orucu`nun Ilk günü ( 2008) 10.01.2008 Asure günü ve kurban tiglanmasi 13/14/15.02.2009 Hizir orucu 21.03.2009 Hz. Ali`nin dogumu 05./06.05.2009 Hıdır Ellez Senlikleri 06./07.06.2009 Abdal Musa Senlikleri 02.07.2009 Sivas Şehitlerini Anma Günü 16-18.08.2009 Hacı Bektaş Veli Anma Töreni 10.10.2009 İmam Hüseyin Anma Günü, Sehadeti 27.11.2009 Kurban Bayrami 17.12.2009 Muharrem Orucu`nun ilk günü (2009) 29.12.2009 Asure günü ve Kurban tiglanmasi Kaynak: Cafer Kaplan dede, AABF Dedeler kurulu Baskani
