Müsahiplik geri dönüşü olmayan bir dinsel akittir (anlaşma). İki evli çift arasında olur. Bu akide göre, müsahip olan aileler yol kardeşi ilan edilirler. Ömürleri boyunca ekonomik ve sosyal açıdan, her türlü zorlukta birbirlerine destek olurlar, herşeylerini paylaşırlar. İhtimalen daha da önemlisi; müsahiplik bağı Tanrı ile manevi bir bağ olarak görülür, kan kardeşliğinden daha ileri sayılır. Hz. Ali ile Hz. Muhammed´in de birbirleriyle müsahip olduklarına inanılır Hazreti Resul buyurdu: - İki adam birbirleriyle müsahip olmalı, dedi. Hemen o an Muhammed , Şahı Merdan Ali ile müsahip ve kardeş olup birliğin anlamını gösterdiler. ... Bazı sahabeler dediler ki: âBak hem kızını verdi hem kardaşım,dediâ. Bazıları ikrarını zayi edip dönek oldular. Sonra Ali âbâya hakaret ettiler. Binlerce lanet olsun Ali âbâ düşmanlarına, denmiştir Müsahipler birbirine teslim olmalıdır. Birbirine teslimi rıza kapısında olmadı ve birbirine gönül vermedi ve birlik olmadılar, hemen onlar zaruret birle müsahiptir.[18] Dembedem , rıza kapısında mürşidin ve meşayihin emrini tutalar ki ikrarları caiz ola. Ve bir kavilde, dört kapıda bir kişi dört müsahip bulsa caizdir. Amma pir birdir. Hizmet binbirdir. Yol birdir, erkân kadimdir. Zira, erkân ile meşayih olan erkânsız dahi ne meşayihtir. Eğer pir ve talip birbirleriyle müsahip oldular, birbirin buldular, ikrarı kadim oldular. Yoldan ve erkândan ve hakikatten ve pirden dembedem rıza kapısında oldular. Öyle nur alâ nur oldular. Onların ikrarları caizdir. Onlara rıza göstermek erkânî olur. Mürşidin sır nefesi budur.[ Önce cem erenleri gelecek, sonra delil uyanacak. Delil gülbengi verilecek. Mümin ve müslüm kenetlenip delile niyaza varacaklar. Sonra koyun içeriye gelecek. Kurbancı dar olacak. Koyun nişan gösterisiye kadar gezinecek. Koyun bir miktar durup nişan göstermediği halde kurban sahipleri birlikte eşiğe ve sağına ve soluna niyaz edip sürüne sürüne gelip dar olup hayırlı alacaklar. Çünkü, mürüvvet kapısı olur. Bundan sonra , kurbancı koyunun sağ kulağını sağ gözünün üzerine kapatıp ve ön sağ ayağını sağ gözünün üzerine tutup bir miktar kıbleye taraf ayaklarını mühürleyip mürşit yahut rehber tekbirleyecek. Sonra cem erenleri ol koyunun boynuzlarına niyaza varacaklar.[20] Kurbancı hayır himmet deyip götürüp tekbir ederek, koyunu tığlayacak. Bundan sonra, gerek mürşit gerek rehber âgirdiğiniz hak kapısı, durduğunuz Mansur dârı ne gördünüz ne eyvallah dersinizâ deyince onlar da âAllah eyvallahâ diyecek. Bundan sonra gerek mürşit, gerek rehber âgöz erenler gözü nicesiniz. Bu sûfîlerden dostu olan ayıbını söylesinâ deyince, bu sûfîlere , cem erenlerinden her kim şefaatçi çıkar ise, arkadaki bacı gidip onunla niyazlaşacak. Şimdi malum oldu ki şeriat cünübü ihtilâm veya avrat ile cima etmekle olur. Tarikat cünübü pîrsizlik veya ikrarına yalan çıkıp ahdini bozmaktır. Ve maarifet cünübü nefsini bilmemektir. Hakikat cünübü kendi ayıpların örtüp başka adamın ayıbını açıp aklı ile bildiğine , kalbi ile tanıdığına inanmamaktır. On yedi erkânın cünübü edepsizlik ve hayasızlıktır. Kırk makamın cünübü dört kapının hizmetini terk edip rızasız kendi başına iş etmektir. Ve müsahibin cünübü birbirine kin tutmaktır ve musahibin evine hiyanet etmektir. Ve rehberin cünübü meşrebin gaybetin ve sırrın aşikâr etmektir. Ve Muhabbetin cünübü cevrü cefa, zulmü sitemkâr olmaktır Malum oldu ki her kişi kendi akran ve emsali ile ve münasibiyle müsahip olmak erkândır. Gayri kimse ile müsahip olmak erkân değildir. Mürşit , mürid ile müsahip olmak erkân değildir. Mürşit altındır, mürit bakırdır. Şeyhler , dervişler ile müsahip olmak erkân değildir. Şeyhler deryadır, dervişler katredir.[ Bir adam musahip olsa, emsalin bula. Seyyid seyyid ile âlim âlim ileşeyh şeyh ile koca koca ile musahip olmak gerek. Ãlim ile cahil musahip olmak erkân değildir. Ehli sanatlar ile avareler musahip olmak erkân değildir. Zira avareler sirkedir. Ehli sanatlar baldır. Mürşitler talipleriyle musahip olmak erkân değildir.zira mürşitler deryadır; talipler katradır.[69] Ve hem ademin kuşaktan yukarısı ülvi, aşağısı süflidir. Zira Hak Taalâ ülvidedir, süflide değildir.[70] Ve hem ademin kuşaktan yukarısı boğazına dek yedi kat göktür. Boğazından yukarısı arşı alâdır. Kuşaktan aşağısı yedi kat yerdir. Bir kimse bir adamın boğazından yukarıya, ağıza, göze, yüze, saça, sakala, dine, imana küfretse mutlak kâfir olur Müsahiplik Aleviligin yedi temel inancindan biridir.Müsahiplik sosyal bir kurumdur ve kökeni Kirklar Meclisine kadar dayanir.Alevi-Bektasi yoluna girmek isteyen bir canin ,her seyden önce ikrar verip ,nasip almasi,hamliktan kurtulup olgun ve kamil insan olmasi gerekir. Alevilerde her evli canin ,talibin,bir yol kardesi ( Müsahip ) tutmasi zorunludur.Daha acik deyisle ,Alevi inancini ,töre ve kurallarini tanimasi,yola talip olmasi; Mürsitten nasip,Canlardan rizalik almasi, yani " Dil ile söyleyip,kalp ile tasdik etmesi " gerekir. Müsahiplik kurumunun önemini,ilke ve kosullarini halk arasinda söylenen su deyimlerle aciklayabiliriz : Müsahip müsahibinin can kardesidir Müsahip müsahibini incitmez Müsahip müsahibinden hic bir sey gizlemez Müsahip müsahibinin hakkinda kötü düsünmez Müsahip müsahibini atesten geri alir Sah Hatayi müsahiplikle ilgili deyisinde söyle seslenir : Pisiri pisiri söyle sözünü Iki babtan ayirma gel gözünü Mürsidine teslim eyle özünü Müsahip kapisin bul da öyle gel Müsahip müsahibiyle sosyal ve ekonomik boyutuylada esit düzeyde olmasi gerekir.Müsahibin esi bacisi,cocuklari kendi cocuklari gibidir.Müsahibin cocuklari ,torunlari 6-7 göbek gecmeden evlilik olmaz. Alevilik demirden leblebidir,atesten gömlektir ikrar vermek ise yasaminin sonuna kadar sorumluluk isteyen zor bir eylemdir.Ikrar verirken " Gelme gelme, dönme dönme,gelenin mali ,dönenin cani " seklinde yolun zorluklarini,incelikleri anlatilir.Yani ikrar verilir ikrardan dönülmez. Müsahiplik Muhammed ve Ali´den kaldı. Ali ile Muhammed´in nasıl müsahip oldukları ve amaçları konusunda bir açıklama yapmayı faydalı buluyorum: Alevi inancina göre Muhammed miraca gitti. Mirac dönüşü bir yeşil kubbe gördü. Gayıptan bir nida geldi âYa Muhammed, git o kapıyı çalâ dedi. Muhammed gitti, o kapıyı çaldı. içeriden bir ses geldi: âKimsiniz?â diye sordu. Muhammed cevap verdi: âBen Peygamberim! Açin kapıyı içeri gireyim!â dedi. Aynı ses âBizim aramıza Peygamber giremez. Sen git ümmetine Peygamberlik yap.â Dedi. Peygamber geri dönüp giderken aynı nida tekrar geldi: âYa Muhammed git kapıyı bir daha çal.â Dedi. Muhammed tekrar kapıya vardı ve çaldı. İçerden aynı nida âKimsiniz?â, Muhammed âAçın kapıyı, gül cemalinizi göreyim. Ben Resulüm!â dedi. İcerideki nida âBizim aramıza Resul sığmazâ dedi. Muhammed çaresiz geri döndü, giderken tekrar nida geldi âYa Muhammed, geri dön o kapıyı çal! Şöyle cevap ver!â dedi; âSırrılı kayyum, haddümül fıkrayım, yani ena biatihim, ena miskinim, ena fukarayımâ. Türkçesi; âSiz yaratıcısınız, biz yaratılmışız!â diye cevap ver dedi. Muhammed ayınısını yaptı ve kapı açılı. Muhammed içeri girdi, selam verdi, yer gösterildi ve oturdu. Burada ilk Kirklar Cemi yapıldı. Selman engürü getirdi, engur ezildi. Kırklara paylaştırıldı. Muhammed´din ilk paylaşımcıliğı burada görüldü. Medine´ye döndü. Bütün ashabelerini topladı, herkese birer ahiret, birer tarikat kardeşi edinmelerini söyledi. Mümkün olduğu kadarıyla bir yerli ile bir muhacirin, bir zengin ile bir fakirin müsahip kardeşi olmasını kural koydu. Herkes birer müsahip buldu. Ali´yi çağırdı âSen de benim müsahibim ve kardeşimsinâ dedi. MÜSAHIPLIK VE KURALLARI Muhammed, Ali için su hadisi okudu: âLahmike Lahmi, Demmike Demi, Ruhike Ruhi, Cismike Cismiâ yani â Ali benim, ben Ali´yim, beni seven Ali´yi sevsin, Aliyi seven Allah´ı Tealayı severâ dedi. Bazı çevreler mayasını koydu: âHem kardeşim dedi, hem de kızını verdiâ dediler. İlk musahiplik böyle gerçekleşti. Muhammed´in amacı halkı birbiriyle kaynaştırmak, birleştirmek, paylaşımcılığı ön saffaya çıkarmaktı. İnsanların birbirlerine kötü gözle bakmaması için bazı kuralları koydu. I şöyle sayabiliriz: 1. Ergenlik çağına ermis bulunmak 2. Evli olmak, eşinin rızaliğını almak 3. Çiftlerin birbirlerini iyi tanımaları 4. Iki ailenin birbiriyle dost olması 5. Müsahip olam çiflerin baskı altında kalmamaları 6. Müsahip çiftlerin alevilik kurallarıni bilmeleri: âEline diline, beline, Pirine, Mürşidine sadık kalmasıâ 7. Dört Kapı- Kırk makama uyması 8. Kurban kesip Mürşidine, Pirine teslim olması 9. Ata hakkını bilmeleri 10. Komşu hakkını bilmeleri 11. Birbirleri ile dostça geçinmeleri 12. Tecella â Tamenna´ya ikrar vermeleri, yani Ehli-Beyt´in dostu olup, düşmanını düşman bilmesi. Müsahip olan canlar bu krallara dikkat etmeli, kuralların gereğini yerine getirmelidirler. KİM İLE MÜSAHİP OLABİLİR, KİMLER OLAMAZLAR? Her çift kendi akranı ile müsahip olabilir. Bu yol ver erkana uygundur. Akranı ve emsali olmayan ile musahip olmak yol ver erkana uygun değildir. Alim ile cahilin musahip olmasi erkan degildir, zalim ile mazlumun musahip olması caiz değildir. Çünki, zalim kurttur, mazlum kuzudur. Seyyid-i Saadet evladı ile talip müsahip olamaz, erkan değildir. Mümin ile münafık müsahip olamaz, erkan değildir. Pirli ile pirsiz kişiler müsahip olamazlar. Pirli kişi rahman, pirsiz şeytandır. Müsahbi Hakka yürümüş kişinin tekrar müsahip tutması erkan değildir. Kısacası: Her müsahip olacak çift anlaşacağı kişilerle yada çiftlerle müsahip olmaları erkandır. Müsahiplik kurallarını yerine getirebilenler müsahip olabilirler. Sözlerimi Imam Cafer-i Sadık Hazretlerinin sözleri ile bağlıyorum: âMuhammed-Ali´nin yolunda, Din-i Küm, İman-ı Kümâ yani: âPir dindir, müsahip imandır. O kimdir ki dininden döndü, Pirinden döndü ve müsahibiden döndü, imanından döndü.â Imam Cafer-i Sadık Hazretleri âMuhamed iman, Ali dindir. Dininden dönen, imanından dönen Muhammed-Ali´nin yolundan dönmüştürâ der. Allah kimseye göstermesin.
al mucteba arkadaşım bu değerli yazın için çok çok teşekkür ediyorum çoğumuzun bilmediği şeyleri sabırla yazıp eksiklerimizi tamamlamışsın. lakin müsahiplik kurallarında yazdığın evli olma şartını bilmiyordum ve hiçbir yerde duymadım. bu kural ile ilgili söyleyebileceğin bir kaynak var ise yazarsan sevinirim.
evet gercekten de cok hassas ve önemli bir konu, 7 yillik evliyiz ve malesef henuz bir müsahibimiz yok, belki biraz bencillik olacak ama inanki insanlara bu devirde guvenilmiyor, zira bu cok agir bir yük, tabi karsidaki insandan ziyade belkide kendimizide yargilamalim, acaba biz kari-koca olarak böyle bir yükün altindan cikabilir miyiz?? yazdigin her satir icin tsk ederim. yanliz sunu anlayamadim ...hz. Ali ve hz. Muhammedin de birbirileriyle musahip oldugu sanilir, böyle bisey olamaz cunki musahip kiziyla evlenilemez yani 7 göbek araya girmelidir, kirvelik gibi... tesekkürler tekrar bu degerli paylasim icin her ne kadar % 100 terimleri anlayamasamda..