Alevilik, Dini İslam, Kitabı Kuran, Allah'a kul, Hz.Muhammet´e bağlı, Hz. Ali'ye talip, Ehli-i Beyt yolunu süren, Hacı Bektaşi-ı Veli'nin "eline, beline, diline sahip" olmayı ilke edinen, iyi düşünce, iyi söz ve iyi davranışta kendini bulan, tanrı korkusu yerine sevgisini benimseyen, zâhiri bâtınla, bâtini zâhirle birleştiren, şeriat kapısını aşıp, marifet yoluyla hakikat dünyasını ulaşan, Kuran´ın şekline değil, özüne inen, akıl ve gönül ile ruhsal olgunlaşma yoludur. âAlevi İslam anlayışı; İslamiyet´in Kuran'a dayalı, Hz. Muhammed'in buyruklarına göre ,İslamI evrensel boyutları ile yorumlayıp yeryüzü insanlığına yeni kapılar açan bir büyük düşünce akımı olan Tasavvuf felsefesiyle hayat bulan, bir insan bütünlüğüdür, özünü insan sevgisin-de bulan Tanrı´nın insanda tecelli ettiğine inanır. Alevi İslam anlayışı, Hoca Ahmet Yesevi, Ebul Vefa, Hacı Bektaşi Veli, Yunus Emre, Pir Sultan Abdal ve Anadolu Erenleri, Kuran´ı en iyi yorumlayan filozof velilerin görüşlerinden ilham alarak hayat alanı bulmuştur. Anadolu'yu İslamlaştıran bir yorumdur. Alevilik, İslam dinin özüdür; manasıdır. Alevilik İslam içinde insanidir, aklidir, ahlakidir. Hz. Ali inancının, Kuran ayetlerinin yorumu-dur. Alevilik bir iç dünya olayıdır, his ederek yaşamaktır, insan olan her şeyi özünde duymaktır. Alevilik, Hz. Muhammed-Ehlibeyt taraftarı, Hz-Ali ve onun soyunda gelenlere büyük bir saygı ve muhabbetle bağlılıktır. Alevilik, Ehlibeyt´in yoludur. Alevi-Bektaşi kendisini her anlamda yetiştirmiş, kâmil insan demektir. Alevilik, dış yüzünden halka ve iç yüzün den Hakka bakan bir inançtır. Alevilik görünüş itibari ile Cafer-i Sadık mezhebidir. İmam Cafer-i Sadık içtihatlarına göre hareket eder ve onun yolunu sürer. Alevilik, İslam dinini de Kuran yorumu ile kabul eder. Kuran´ın gerçek manasına vakıftır ve tüm mevcudatın Hakkın kendi öz var-lığından ibaret olduğuna inanır ve bilir. Kuran´ı Kerim´in yorumudur ve İslam´dır. Alevilik İslam içerisinde doğmuştur. Toplumsal, kültürel, yapısal ve inançsal kimlik oluşmasında etkili olan inançsal temeller yaratmıştır. Bu nedenlerden dolayı İslam´ın içindedir. Alevilik, Alevi: (Ali â Evi) Hz.Ali´nin soyundan galipte onun tasavvufi yolunu izleyenler ile, o´nun soyundan gelen (Seyyid, şerif Hacegan) kollarından olan herhangi bir mürşide ikrar verip bağlananlardır.Al-i Beyt(Yüce ev) Temelde Hz.Ali´nin soyuna mahsus olan bu isme sonradan ikrar verip bağlananlarda katılmıştır.(Bk.H.Kaya Alevilik tanıtım ve ilkeleri Manisa 1994) âAleviâ Hz. Ali ailesinin adıdır. Hz. Ali´ye bağlı olan, o´nu seven Hz. Ali´nin yolundan giden, Hz. Ali´nin taraflarına Alevi denilir. Ali´yi sevenlerdir. Aleviliğin tanımlanmasını 941-942 yılında Ebu Dulaf yapmıştır. Alevilerin Ali sevgisi, taraftarı içinde Ehl-i Beyt sevgisiyle Ali´yi ve ev halkıyla sevenler taraftarı olanlar, izinde gidenlere Alevi denir. Aleviler, Ehl-i Beyti sevenlerdir. Tevella taraftarları da denilir. Sevmeyenlere de Teberra denilir. Alevilik, Hz Muhammed´in son dönemlerinde ki gelişmelere içersinde gelişmeye başlar. Tasavvufa eğilimli sufi çevreler ve Hz. Ali etrafında toplanırlar. İşte Alevi İslam İnancı; erdemliği,yüceliği,insancılığı,barışı sağlayan ve insanlığın özlem duyduğu, paylaşımcılığı sağlayacak birinci yol olduğu, gerek inanç bakımından,gerekse ahlak esasları açısından dünyanın en insancıl ,en özgün,en ahlâklı,en görkemli inanç ve kültür bütünlüğüdür. Alevi ; kelime olarak Ali´ye ait veya Ali´ye bağlı olma anlamına gelir. Alevilik, her ne kadar Hz. Ali´ye ve yakınlarına taraftar anlamında ise de asılında sadece Hz. Ali´ye yakın olmak anlamında anlaşılmamalıdır. Alevilik, Kur´an ve Alevi İslam´ı Hz. Ali´nin anlayıp anlattığı gibi anlamaktır. Alevilik, İslam inancını, özünde beslediği amaçlar doğrultusunda anlamaya çalışan, insanda yücelmeyi, şekil şartlarından daha çok içsellikle arayan, İslam´ın bir tasavvufi yorumudur. Buna göre Alevilerin İslam içindeki yeri şöyledir: Dini İslam, kitabı Kur´an , Allah´a kul, Hz. Muhammed´e ümmet, Hz. Ali gibi Ehl-i Beyt´in yolunu süren, yani Kur´anı ve İslam´ı Hz. Ali gibi anlayan ve oniki imamlar gibi inancı sürdürenlerdir.
