heri : yahu manasında kullanılır çoğunlukla gobel : genç deli kanlı yada çocuk toplu: pencere badal : merdiven alıntılar Batı Türkçe´sinin hakim olduğu Türkiye´de Çorum Ağzı yabancı tesirlerden kısmen olsun uzak kalmış aşiretçilerden kendisini korumuş ise de İstanbul konuşmasından bazı farklar gösterdiğini görmekteyiz. Bu farkların önemlileri şunlardır: a-) Özellikle fiillerde açık ve kulağa hoş gelmeyen şive hataları görülmektedir. 1- Bu aşam sinamaya gidiyon mu? ( Bu akşam sinemaya gidiyor musun? ) 2- Yarin bize geliyon mu? ( Yarın bize geliyor musun? ) b-) Fiillerin şimdiki zaman ve geniş zaman kiplerini çoğul birinci şahıs takıları ( yoruz ve rız ) olarak değilde ( yok rık ) takıları eklenerek kullanılıyor. 1- Bu aşam size geliyok. ( Bu akşam size geliyoruz ) c-) Kelimeler içinde bazı ince seslerden kalın sesli olarak yer değiştirmektedir. Örnekler: Madeniz ( Maydanoz ), ilahne ( lahana ) gibi. d-) Aynı sesli harflerde ince sesler birbirleriyle, yer değiştirerek söylenir. Örnekler: a-ı- ( kahırdak- kıkırdak ) a-o ( fiston - fistan ) e-a ( kirez - kiraz ) e-ü ( eyvaz - üvez ) u-ü ( gul-gül, güya-güvey ) e-) Kelimelerdeki bazı sessiz harflerin şivede değiştiğini görmekteyiz. Örnekler: Bek-Pek Balak â Malak [FONT=Georgia]İskembe- İskemle [FONT=Georgia]Merzuvan- Merdiven [FONT=Georgia]Ohu- Oku gibi. [FONT=Georgia]f-) Bazı kelimeler başka yerlerde hiç konuşulmadığı halde halâ canlılığını muhafaza etmektedir. Ve konuşulmaktadır. Bunlar Çorum´un dış etkilerden korunma sonucu ölmemiştir. Öztürkçe veya değişikliğe uğramış kelimelerdir. [FONT=Georgia]Örnekler: [FONT=Georgia]Badal â Merdiven ( Çocuk badaldan düştü. ) [FONT=Georgia]Bıldır â Geçen yıl ( Bıldır meyva çok oldu. ) [FONT=Georgia]Böğür â Yan taraf ( Böğürüm üç gün sızlıyor. ) [FONT=Georgia]Çene â Köşe ( Çeneyi dönünce caddeye çıkarsın.) [FONT=Georgia]Essahmıdiyon â Sahimi söylüyorsun. [FONT=Georgia]Ecik â Az ( Çocuklara ecik leblebi aldım. ) [FONT=Georgia]Gobel â Küçük erkek çocuk [FONT=Georgia]Hevri, hevrücek â Çabuk çabucak ( Yemeği hevrücek bitirdiler. ) [FONT=Georgia]Gumpür â Patates ( Pazardan gumpür aldım. ) [FONT=Georgia]Kitipiyoz â Sünepe beceriksiz. [FONT=Georgia]Medine â Öteberi konulan ocak başındaki küçük tencere. [FONT=Georgia]Şişirim â Çok sıkı biten meyve ( Bu yıl meyveler şişirim. ) [FONT=Georgia]Yanıllı â Sırt arka[/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT][/FONT]
güzel paylasim buda benden olsun gari / ga = artik zibit olmak = islanmak galgimak = ziplamak simdilik bunlar geldi aklima, hatirladikca yazarim ga
Bizim burda kullanılan bir kaç şiveyi söyleyeyim. Buymak=Üşümek (Böön çok sookdu buydum) Imık=Sıcak (hava çok ımık) Böön=Bugün (Böön nerdeydin la sen) ( Çimmek ) Duş almak
Bunlarda benden nere gediyin la? la sağa nede soruyun emim gilin inek guzluyacağmış şehere gediyrim baytar getürecem bıldır:geçen yıl merek:samanlık kelem :lahana tuluk:yayık çimmek:yıkanmak bibi:hala şeher:şehir bişi:sac ekmeği fistan:elbise ecük:az ımık:ılık kip:sıkı yağırn:sırt patikatates böğür:yan taraf aklıma gelenler şimdilik bu kadar ama genelde şiveler birbirine benziyor
öbür-öteki gag-baskasi, el alem ( gag yumusak g ile yaziliyor ) loda- kis icin hayvanlara yigilan ot kuskana-tencere löküs-fener bros- bargac daloli-korkuluk, hani tarlalarda yabani hayvanlari korkutmak icin dikilen korkuluklar bu terimlerin bi cogu zazacandan geliyor, cunki bizim oralarda türkce, kürtce ve zazaca dilleri konusuluyor.. Simdilik aklima gelenler bunlar Bir kac tane de sasirma sözlerini yazayim heu- yaa!! anlaminda teu!! amannn!! wahe!! hayda!! wiss!! uuff!!
